Site içi Arama
Ara

Gümrüklerde Nihai Kullanım İşlemleri

Gümrüklerde Nihai Kullanım İşlemleri

Bu yazımda Gümrük idareleri tarafından verilen Nihai Kullanım izni ile ilgili doğru bilinen yanlışları ve hangi eşyaların nihai kullanıma girdiği ve bu eşyaların vergilerinin nasıl sıfırlandığı yada indirimli oranda bu eşyaların serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulduğunu anlatmaya çalışacağım.

Nihai kelimesinin anlamını inceleyecek olursak nihai kelimesi bir sonucu sağlayan, işi sona erdiren, en son, sonuncu anlamına gelmektedir. Bu bağlamda Bir işi sona erdiren ve kullanılan eşyanın bir yerde kullanılması ile üretim veya girdi olarak başka bir eşya ile birleştirilmesi sonucunda tespit edilmesi nihai kullanım olarak adlandırabiliriz.

Gümrük tanımıyla bazı eşyanın ithalinde, Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğin'de belirlenmiş şartlara bağlı olarak indirimli ya da sıfır gümrük vergisi uygulanmasıdır. Nihai kullanımda önemli olan eşyanın hangi alanda kullanıldığıdır. Nihai kullanım sistemi, üretimde kullanılacak girdilerin ucuza temin edilmesini sağlayarak üretimin artırılmasına katkıda bulunmak ve yerli sanayinin gelişmesini desteklemek amacıyla geliştirilmiş bir sistemdir. Nihai kullanım sisteminden yararlandırılan eşyanın ithali sırasında, Türkiye’ye ithal edildikten sonra belirli bir kullanıma tabi tutulması koşuluyla, gümrük vergisi alınmaz veya indirimli bir gümrük vergisi oranı uygulanır. Nihai kullanımdan yararlanabilecek eşya İthalat Rejimi Kararı ile belirlenir. Bu sistemden yararlanmak için, nihai kullanıma tabi olacak eşyayı ithal etmek isteyen kişinin nihai kullanım izni alması gerekir. Nihai kullanım kapsamında ithal edilecek eşyanın, öngörülen amaçlar için ve belirlenen sürede kullanılması gereklidir. Ayrıca, ithalatı yapan kişinin bu eşyaya ve eşyanın işlenmesine ilişkin kayıtları tutması zorunludur.

Nihai kullanım izni, eşyayı kendileri nihai kullanıma tabi tutacak ithalatçılara veya eşyayı nihai kullanıma tabi tutacak firmalara devretmek suretiyle ithal eden ithalatçılara verilir. İthalatçının veya nihai kullanıcının gümrük beyannamesinin tescil tarihinden önce eşyanın serbest dolaşıma gireceği yetkili gümrük idaresine yazılı olarak izin başvurusunda bulunması gerekir. Nihai kullanım izni başvuruları Tek Pencere Sistemi üzerinden yapılır.

Gümrük idaresince, eşyadan normalde alınması gereken gümrük vergileri ile nihai kullanımı nedeniyle indirimli gümrük vergisi oranı uygulanarak hesaplanan vergiler arasındaki fark teminata bağlanır. İzin verilen kişi tarafından eşyanın öngörülen süre dahilinde nihai kullanıma tahsis edildiğinin ve öngörülen amaçlar için kullanıldığının belirlenmesi halinde gümrük idaresince alınan teminat iade edilir. Nihai kullanım yalnızca gümrük vergisinde tamamen veya kısmen bir indirim sağlar. Gümrük işlemleri sırasında alınan ve gümrük vergisi dışında kalan vergilerde herhangi bir muafiyet ve indirim yapılmaz. İthal edilecek olan eşyanın;


- Avrupa Birliği’nde serbest dolaşımda olması,

- Diğer tercihli tarife uygulamalarına konu olması,

- Gümrük vergisinden muaf veya indirimli vergi uygulamasına tabi tutulması Hallerinde, eşyanın tabi olduğu gümrük vergisinin uygulanabilecek vergi ile aynı olması veya bu vergiden daha düşük olması muhtemeldir. Bu durumdaki eşyanın nihai kullanıma tabi tutulmasına izin verilmez.

Nihai kullanım sisteminden yararlanabilecek eşya İthalat Rejimi Kararı’na ekli listelerde yer alan dipnotlarla belirlenir. Bu listelerde yer alan bazı GTİP’ler, yalnızca eşyanın nihai kullanım kapsamında ithal edilmesi halinde yapılan gümrük beyanlarında kullanılabilir. Aynı eşya eğer nihai kullanıma tabi tutulmayacaksa gümrük beyanı muadil GTİP’ten yapılmalıdır. Örneğin: Ham hindistan cevizi yağı nihai kullanıma tabi tutulacaksa 1513.11.10.00.00 GTİP’ten, nihai kullanıma tabi tutulmayacaksa 1513.11.91.00.00 veya 1513.11.99.00.00 GTİP’ten beyan edilmelidir. Ham hindistan cevizi yağı, nihai kullanımı için belirlenmiş olan 1513.11.10.00.00 GTİP’ten nihai kullanım kapsamında ithal edilerek deterjan (3402.19.00.90.00) ve kalıplanmış sabun (3401.19.00.90.00) üretiminde kullanılacaksa, bu ithalattan gümrük vergisi alınmaz. Ham hindistan cevizi yağı, nihai kullanım kapsamında ithal edilmez ise 1513.11.91.00.00 ve 1513.11.99.00.00 no’lu GTİP’lerden beyan edilmesi ve bu ithalattan %20 oranında gümrük vergisi alınması gereklidir. Bazı eşya ise, nihai kullanımla ilgili dipnotta belirtilen kullanım amacına dayanılarak nihai kullanıma tabi tutulur. Bu GTİP’ler hem nihai kullanıma tabi tutulacak eşya için hem de nihai kullanıma tabi tutulmayan eşya için kullanılabilir. Örneğin: 0801.11.00.00.00 GTİP’te sınıflandırılan kurutulmuş hindistan cevizi 18.06 ve 19.05 tarife pozisyonunda sınıflandırılan ürünlerin üretiminde kullanılmak kaydıyla nihai kullanım prosedüründen yararlanarak ithal edilirse gümrük vergisi alınmaz. Nihai kullanım kapsamında ithal edilmemesi halinde kurutulmuş hindistan cevizinden %30 oranında gümrük vergisi alınır. Bu eşya için, her iki durumda da aynı GTİP’ten gümrük beyanı yapılır.



Nihai kullanıma tabi eşyalara örnekler;

             Hurda gemilerin sökülmesi suretiyle başka bir eşyaya dönüştürülmesi.

             Şeker cinsi eşyanın meyve suyu içinde kullanılması suretiyle işlemeye tabi tutulması

             Solvent nafta cinsi eşyanın boya ve endüstriyel temizlik imalatında kullanılması

             Fermuarların tekstil eşyasına monte edilmek ve birleştirilmek suretiyle imalatı

             Şeker kamışı melaslarının yem sanayinde kullanılmak üzere işlenmesi

             Ambalajlı etil alkolün sirke üretiminde kullanılması

             Kurutulmuş soğanların Aroma ve çeşni verici olarak kullanılması

             Mısırın işlenerek çerezlik eşya haline getirilmesi

             Şekerin kahve kreması üretiminde kullanılması

             Toz şekerin sentetik boyayıcı madde haline getirilmesi

             Sert kabuklu meyvelerin bisküvi üretiminde kullanılması

             Böğürtlen cinsi eşyanın aromaya dönüştürülmesi

             Kristal toz şekerin çikolata üretiminde kullanılması

             Otomobil üretiminde kullanılmak üzere getirilen aksam parçalar

             Temel Tekstil hammaddelerin işlenmesi sonucunda oluşan işlemler

             Ham Palm yağının Deterjan üretiminde kullanılması

             İnülin cinsi eşyanın pastacılık mamüllerinde kullanılması

             Hindistan Cevizi yağı aroma verici maddeler yapımında kullanılması

             Demir ve Çelik cinsi eşyanın sıcak ve soğuk haddeleme işlemi yapılması

             Kâğıt endüstrisinde kullanılmak üzere ham madde alımı

             Otomobil koltuklarında kullanılmak üzere plastik aksam parçalar

             Krom oksitin metalürjide kullanılması

             Kimyaca saf sakkarozun laboratuvarda kullanılması

             Dekstrozun Hemodiyaliz solüsyonu yapımında kullanılması

             Tropikal meyvelerin aroma verici olarak kullanılması

             Albüminlerin çikolata üretiminde kullanılması

             Dökme etil alkolün sirke üretiminde kullanılması

             Toz kahvenin aroma üretiminde kullanılması

             Plastik ambalaj malzemelerin enerji paneli kaplamasında kullanılması

             Tetrafloretan cinsi eşyanın Eczacılık ürünlerinin üretiminde kullanılması

             Sorbik asit hayvan gıdası üretiminde kullanılmak üzere ithal edilmesi

             Nitril Gruplu Bileşiklerin Biyodisel üretiminde kullanılmak üzere ithal edilmesi

             Azotlu bileşiklerin veterinerlik ilaç üretiminde kullanılması

             Glokozitlerin alkolsüz içecek üretiminde kullanılması

             Sentetik lakların eczacılık ürünlerin üretiminde kullanılması


Diğer Makale Yazıları
Gümrüklerde Risk Unsurları
Gümrüklerde Risk Unsurları
İthalatta Maliyet Düşürme Yöntemleri
İthalatta Maliyet Düşürme Yöntemleri

7/24 İletişim Hattı