Site içi Arama
Ara
  • Anasayfa
  • |
  • Makaleler
  • |
  • TELAFİ EDİCİ VERGİ NİTELİĞİNDE EK MALİ YÜKÜMLÜLÜK UYGULAMASI VE GÜMRÜK BİRLİĞİNDEKİ YERİ
Geri Dön
Gümrük Müşaviri
Gümrük Müşaviri
08.02.2019

TELAFİ EDİCİ VERGİ NİTELİĞİNDE EK MALİ YÜKÜMLÜLÜK UYGULAMASI VE GÜMRÜK BİRLİĞİNDEKİ YERİ

TELAFİ EDİCİ VERGİ NİTELİĞİNDE EK MALİ YÜKÜMLÜLÜK UYGULAMASI VE GÜMRÜK BİRLİĞİNDEKİ YERİ

TELAFİ EDİCİ VERGİ NİTELİĞİNDE EK MALİ YÜKÜMLÜLÜK

UYGULAMASI VE GÜMRÜK BİRLİĞİNDEKİ YERİ

Bilindiği üzere Türkiye ile Avrupa Birliği arasında oluşturulan Gümrük Birliğinin temelinde eşyaların serbest dolaşımına dayanan bir işleyiş bulunmaktadır. Gümrük Birliği kapsamında yer alan eşyalar için 1/95 Sayılı Ortaklık Konseyi Kararında bu durum aşağıdaki şekilde anlatılmıştır;

“Türkiye'de ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi veya eş etkili vergi veya resimleri tahsil edilmiş ve bu vergi veya resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış olan üçüncü ülke çıkışlı mallar Toplulukta veya Türkiye'de serbest dolaşımda sayılır.”

Serbest dolaşım kavramı ele alınırken karşımıza çıkan eş etkili vergi uygulaması nedir;

AB ile Türkiye arasında yer alan Gümrük Birliği anlaşması kapsamında yer alan A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde sevk edilen eşyalar için tarafların birbirleri arasındaki ticarette gümrük vergilerini kaldırdığı ve kendileri dışındaki ülkelere aynı vergi tarifesini uygulaması olarak izah edilebilir.

Eş etkili vergi uygulaması her halükârda sağlanabilir bir kural mıdır?

Bilindiği üzere Avrupa Birliği tarafından bir ülke ve/veya ülke grubu ile Serbest Ticaret Anlaşması yapılmak istendiği durumlarda, Türkiye olarak AB üyesi olmamamız münasebetiyle ayrıca müzakere etmemiz gerekmektedir. Bu gereklilik eş etkili vergi uygulama zorunluluğunun getirdiği yapısal zorunluluktur.

Eş etkili vergi uygulanmasının mümkün olmadığı bir diğer durum ise Genelleştirilmiş Tercihler Sistemidir (G.T.S.).

Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi

ü  Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında ihdas edilen Gümrük Birliği (GB) çerçevesinde, G.T.S. kapsamında En Az Gelişmiş Ülkeler (E.A.G.Ü.) ile Gelişme Yolundaki Ülkelere (G.Y.Ü.) ülkemiz tarafından tanınan tek taraflı gümrük vergisi tavizleridir,

ü  İthalat Rejimi Kararı eki II sayılı [93 üncü fasıl ve Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) ürünleri hariç] ve III sayılı listelerde yer alan eşya için tatbik edilmekte olup;

  • Gümrük vergisi tavizlerinin tek taraflı olması,
  • Tavizlerin verilişlerinin bağlayıcı olmaması,
  • Tercihlerin kısmen veya tümüyle kaldırılabilmesi,
  • Tek taraflı veya uluslararası müzakereler sonucunda yapılacak en çok kayrılan ülke esasına dayalı tarife indirimlerini engelleyici olmaması,

Temel ilkelerine dayanmaktadır.

Türkiye ile AB arasında gerçekleşen ticarette üçüncü ülke veya ülke gruplarına uygulanacak vergi oranları “Ortak Gümrük Tarifesi” ile tayin edilmekte, mer’i 474 Sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun’a ek karar olarak yayımlanan İthalat Rejim Kararları ile uygulanmaktadır.

Ülkemizin G.T.S. kapsamında yapacağı düzenlemelerle ilgili her ne kadar “Gümrük Birliğinin etkin işleyişini teminen, AB’nin konu hakkındaki düzenlemelerini esas alacağı, mevzuatında gerekli uyumlaştırmayı yapacağı belirtilse dahi dış ticaretimizdeki gelişmeler göz önüne alınarak ülke/ürün bazında tavizlerin kaldırılma hakkının saklı tutulduğu mer’i mevzuatta yer almaktadır.

                01.01.2018 tarihinde yürürlüğe giren İthalat Rejim Kararına Ek Karar ile birlikte ülkemiz tarafından tek taraflı olarak taviz uygulanan G.T.S. ülkelerinden bazılarına ilave hariç sektör tedbirleri getirilmiş ayrıca Endonezya, Hindistan, Vietnam, Ukrayna G.T.S. kapsamından çıkartılmıştır. Buna bağlı olarak ülkemiz tarafından tek taraflı olarak tavizlerin kaldırılmasıyla birlikte AB tarafından G.T.S. kapsamında taviz uygulanan ülke menşeli eşyaların A.TR dolaşım belgesi eşliğinde ülkemize girişi esnasında Trafik Sapmasına bağlı olarak Gümrük Vergilerinin tahsil edilememesi söz konusu olmuştur.

Bu durumu bir örnek üzerinden ele aldığımızda;

GTİP

Açıklama

1

2

3

4

5

9

6

7

8

8516.50.00.00.00

Mikro dalgalı fırınlar

0

0.6

0

2.5

0

0

1.5

5

8516.50.00.00.00 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunda sınıflandırılan Mikrodalga Fırın cinsi eşyanın Endonezya’dan Avrupa Birliğine ihracatında AB tarafından G.Y.Ü. sütunda yer alan % 1.5 oranında Gümrük Vergisi tahsil edildiği, aynı eşyanın ülkemize ihracatında ise D.Ü. sütununda yer alan % 5 oranında vergilendirmeye tabi tutulduğu görülmektedir. Bu durum ülkemiz tarafından taviz uygulanmayan Endonezya menşeli eşyaların AB üzerinden A.TR dolaşım belgesi eşliğinde getirildiği durumlarda % 3.5 oranında eksik vergi tahsilatına sebep olmaktadır.

http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/taric_consultation.jsp?Lang=en








Ülkemiz tarafından yukarıda bahsedilen trafik sapmasının dış ticaretimiz üzerindeki olumsuz etkisini ortadan kaldırmak amacıyla belirli ülke menşeli eşyalara 14.12.2017 tarih 10926 sayılı karar ile Telafi Edici Vergi Niteliğinde Ek Mali Yükümlülük uygulaması getirilmiş, 22.06.2018 tarih 11799 sayılı karar ile kapsam genişletilerek mevcut halini almıştır. İlgili karar kapsamında Endonezya, Hindistan, Ukrayna, Vietnam, Sri Lanka, Bangladeş, Kamboçya, Etiyopya, Nepal, Bolivya Cape Verde, Moğolistan, Paraguay ve Pakistan menşeli belirli eşyaların AB üzerinden A.TR ile sevki halinde TEV-EMY uygulanmakta, trafik sapmasından kaynaklanan vergi noksanlığı ülkemize girişte aranarak dış ticaretimizin üzerindeki olumsuz etkinin telafi edilmesi amaçlanmaktadır.

Ayrıca menşe esaslı olarak uygulanan 11799 sayılı karar kapsamında yer alan eşyaların AB üzerinden A.TR ile sevki halinde beyana konu edilen eşyaların önlem uygulanan menşeli olmadığının beyan ve ispatı 25.05.2018 tarihli uygulama tebliğiyle yürürlüğe koyulmuş;

ü  Ek mali yükümlülüğe tabi eşyanın A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında yapılan ithalatında, söz konusu Kararda belirtilen ülkeler hariç menşeli olduğunu gösteren bir örneği ekte yer alan “İhracatçı Beyanı”, ithalatçı tarafından gümrük beyannamesinin ekinde gümrük idaresine ibraz edilmesi halinde ek mali yükümlülük alınmayacak,

ü  Gümrük beyannamesi ekinde gümrük idaresine menşe şahadetnamesi veya tedarikçi beyanı veya uzun dönem tedarikçi beyanı ibraz edilmesi halinde “İhracatçı Beyanı” aranmayacak,

Olarak belirtilmiştir.

Bu vesileyle önlem uygulanmayacak ülke menşeli eşyalara ekonomik milliyetini ispat etme zorunluluğu getirilmiştir.



Diğer Makale Yazıları

7/24 İletişim Hattı
Eğitimlerimiz
Danışmanlık
Online Test Portalı
Üye Ol
İletişim
Esentepe Mahallesi, Dostlar İş Merkezi, Büyükdere Cd. No:113 115 D:Kat:8 D:8 Şişli - İstanbul
Tel :0212 909 3965 Whatsapp :0538 456 45 35

E-Mail :info@ktgegitim.com
www.ktgegitim.com ETBİS sistemine kayıtlı bir kuruluştur
Copyright © Tüm hakları KTG Eğitim'e aittir.